Rozrusznik – co to jest i jak działa?

Silniki spalinowe są skomplikowanymi podzespołami, zbudowanymi z różnych podzespołów – niezbędnych do ich prawidłowego uruchomienia. Jeden z najważniejszych elementów to rozrusznik – niewielki silnik elektryczny. Jego budowa jest prosta, niemal banalna. Dzięki sprawnemu mechanizmowi rozrusznik wytrzyma w krótkim czasie bardzo duże obciążenia. Nadaje on silnikowi spalinowemu jeszcze większej mocy, dzięki czemu najważniejszy podzespół samochodu może się szybko, bezproblemowo uruchomić. Zdarza się jednak, że pojawia się awaria – wtedy najprawdopodobniej konieczna będzie wymiana rozrusznika.

Czym jest rozrusznik?

Rozrusznik to bardzo popularny element wyposażenia samochodów dysponujących silnikami spalinowymi. Składa się on z silnika elektrycznego (najważniejsza część) oraz zębatki, która – w połączeniu z zazębiającym ją wieńcem koła zamachowego – wprawia urządzenie w ruch. Ów silnik został wyposażony w jednokierunkowe sprzęgło, które musi napędzać zębatkę.

Głównym zadaniem rozrusznika jest spowodowanie rozruchu silnika spalinowego (jeśli nie spełnia tej funkcji, najprawdopodobniej będzie potrzebna wymiana rozrusznika). Doprowadzana do urządzenia energia elektryczna zamienia się w pracę mechaniczną. Silnik elektryczny powoduje szybki i sprawny obrót wirnika, koła zamachowego jednostki napędowej – w rezultacie wał korbowy zaczyna się obracać z odpowiednią prędkością, umożliwiającą bezproblemową inicjację pracy silnika spalinowego.

Inne ważne elementy rozrusznika to:

  • elektromagnes załączający,
  • obudowa,
  • głowica z łożyskiem i mechanizmem sprzęgającym.

Sposób działania rozrusznika

Zasada działania rozrusznika jest bardzo prosta – urządzenie przekazuje napięcie z akumulatora na włącznik elektromagnetyczny. Wszystko zaczyna się od przekręcenia kluczyka w stacyjce – wytwarza się wtedy napięcie, co powoduje jednoczesne przesunięcie mechanizmu sprzęgającego i, w rezultacie, doprowadzenie prądu na tzw. szczotki węglowe. Z napięcia w wirniku rozrusznika tworzy się pole magnetyczne, które powoduje obrót wirnika i koła zamachowego jednostki napędowej.

Nie można także zapominać o wysokiej roli sprzęgła jednokierunkowego, które pełni funkcję zabezpieczenia całej operacji przesyłania napięcia. Jego awaria powoduje natychmiastową konieczność wymiany rozrusznika. Obecność sprzęgła jednokierunkowego sprawia, że napęd rozrusznika nie otrzymuje – po uruchomieniu jednostki spalinowej – obciążenia, które mogłoby szybko doprowadzić do uszkodzenia ważnego podzespołu.

Kiedy dochodzi do awarii rozrusznika? Kiedy konieczna jest wymiana rozrusznika?

Rozrusznik samochodowy może ulegać zużyciu, uszkodzeniu – mimo wysokiej wytrzymałości. Prawdopodobieństwo awarii wynika ze sprzeczności – niewielkie urządzenie jest nieustannie poddawane obciążeniu przez większe, które wprawia w ruch. Szybkie, wielokrotne napędzanie auta w bardzo krótkim czasie powoduje często problemy. W najgorszych wypadkach będzie potrzebna wymiana rozrusznika.

Najczęstszą awarią, z jaką mają do czynienia kierowcy, jest brak reakcji pojazdu podczas przekręcania kluczyka w stacyjce. Inny problem, związany bezpośrednio z rozrusznikiem, to zaburzona praca wałów korbowych. Jeśli urządzenie działa, a wały korbowe nie reagują, zapewne pojawiła się awarią mechanizmu sprzęgającego. To może wymagać wymiany rozrusznika. Inna typowa awaria to hałas przy pracy rozrusznika lub zbyt wolne działanie podzespołu samochodowego.

Zużycie podzespołów rozrusznika – argument za wymianą rozrusznika

Najczęściej zużywającymi się elementami rozrusznika są szczotki węglowe, nieustannie ścierające się z komutatorem wirnika. Jeśli nie zachodzi między nimi bezpośredni kontakt, najprawdopodobniej doszło do zużycia lub blokady. Wyczerpaniu dość często ulegają także tuleje i łożyska. W przypadku zużycia różnych podzespołów najbardziej opłacalna będzie wymiana rozrusznika.

Wymiana rozrusznika – gdzie można tego dokonać?

Profesjonalnej wymiany rozrusznika zajmie się praktycznie każdy profesjonalny warsztat samochodowy. Nie ma znaczenia, czy znajduje się on w wojewódzkiej metropolii, czy mniejszej miejscowości. Wymiana rozrusznika w Rzeszowie, Białymstoku, Gdańsku, Radomiu czy Olsztynie jest tak samo możliwa, jak zamiana podzespołu w Suwałkach, Oławie, Pruszczu Gdańskim, Ełku.