Merchandising to działalność polegająca na odpowiednim prezentowaniu oraz promowaniu produktów lub usług przeznaczonych do sprzedaży detalicznej zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych. Często wysiłki te definiuje się jako projektowanie wystaw sklepowych i aranżacji placówek, ale merchandising może również polegać na wyborze produktów, które najlepiej sprzedać w określonym miejscu czy opracowaniu strategii marketingowych i promocyjnych. Wyróżniamy kilka rodzajów działań merchandisingowych – opisujemy najważniejsze z nich.
1. Merchandising detaliczny
Merchandising detaliczny to proces przyciągania uwagi kupujących, by dokonać sprzedaży produktów lub usług za pomocą działań marketingowych w sklepach stacjonarnych, takich jak centra handlowe. Dobrym przykładem jest tutaj promocja produktu poprzez zorganizowanie interaktywnego wydarzenia w jakiejś galerii handlowej. Placówki stacjonarne w tym rodzaju merchandisingu są stroną trzecią między producentem a konsumentem.
2. Merchandising wizualny
Wizualny merchandising służy do wyróżnienia produktu i jego cech za pomocą różnych technik ekspozycji. Może być to odpowiednie oświetlenie, lokowanie produktu na półce lub specjalnym standzie, określone odstępy między produktami lub kreatywne projekty ekspozycji. Wizualny merchandising zaczyna się poza sklepem. Często bazuje na atrakcyjnych witrynach, które skłaniają klientów do wejścia do danej placówki. Ważnym elementem takich działań mogą być np. interaktywne wyświetlacze. Zasady merchandisingu wizualnego i jego realizacji obejmują również analizę przepływu ruchu w sklepie, dzięki której można określić najkorzystniejsze rozmieszczenie nowych produktów w danej przestrzeni.
3. Merchandising produktu
Ten rodzaj merchandisingu obejmuje wszystkie działania promocyjne wykorzystywane do zwiększenia sprzedaży produktów. Dotyczy to zarówno asortymentu oferowanego stacjonarnie, jak i poprzez Internet. Przykładem takich działań mogą być manekiny w sklepach odzieżowych, prezentujące najmodniejsze kombinacje strojów, co zachęca klientów do przymierzenia niektórych ubrań z oferty, zwiększając w ten sposób szansę na zakup.
4. Merchandising cyfrowy
Tzw. digital merchandising obejmuje wszystkie czynności, prowadzące do sprzedaży produktu w Internecie. Jest często określany również jako merchandising online lub e-commerce. Takie działania to standard w największych sklepach internetowych, ale coraz częściej sięgają po nie również mniejsze podmioty. Najważniejsze zasady merchandisingu cyfrowego koncentrują się na opracowywaniu czytelnych i szybko ładujących się na każdym urządzeniu witryn sklepów online z odpowiednimi układami podstron. Istotne są również działania związane z kampaniami e-mailowymi czy promocją produktów w mediach społecznościowych.
5. Merchandising wielokanałowy
To praktyka, która zapewnia klientom lepsze wrażenia na każdym etapie ścieżki zakupowej. Nie ma znaczenia, czy dana osoba kupuje online, czy w sklepie stacjonarnym. Merchandising wielokanałowy to podejście do sprzedaży, koncentrujące się na skutecznym dotarciu do klienta oraz zapewnieniu mu bezproblemowej obsługi niezależnie od tego, gdzie i w jaki sposób sięga po produkty danej marki.